Futbolun efsane isimleri, üzerlerine giydikleri formalarda yazan numaraları bir rakam olmaktan öteye taşırlar. Ne zaman mı? Bir futbolcu bir gün futbolu bırakır, forması da kulübün müzesine kaldırılırsa. Bir daha hiçbir futbolcunun üzerinde birleşmeyecekse o renklerle o rakam.
Bir adam, bir forma ve bir rakam birleşip unutulmaz bir hikaye bırakırlar arkalarında.
İşte futbolcular kadar efsane hale gelen o formalara birkaç örnek.
Futbolu bırakmadan hemen önce ABD’ye giden Pele, kurucu ortakları arasında Ahmet Ertegün ve kardeşi Nesuhi’nin de bulunduğu Cosmos takımı ile anlaştı. 1975 yılında dünya gazeteleri bu anlaşmayı “yüzyılın en büyük transferi” olarak gösteriyorlardı. Cosmos’un maçları 22 ülkede yayınlanıyordu, kulüp açık ara dünyanın en popüler futbolu takımı haline gelmişti. 3 sezon boyunca Cosmos forması giyen Pele’nin 10 numaralı forması, 1977’de futbolu bıraktığında müzeye kaldırıldı ve bir daha hiçbir futbolcuya verilmeyeceği açıklandı. Pele’nin ardından yayın bütçeleri kaybeden ve büyük ekonomik kayıp yaşayan New York Cosmos, 1984 yılında faaliyetlerine son verdiğini açıkladı.
2010 yılında, Pele’nin onursal başkanlığı ve Eric Cantona’nın futbol direktörlüğünde New York Cosmos yeniden kuruldu. 10 numaralı forma halen kulübün müzesinde duruyor. 1977’deki aslına uygun olarak üretilen 10 numaralı Pele formaları ise halen satılmaya devam ediyor.
Müzede kendisine yer bulan bir başka forma ise Maradona’nın Napoli’de giydiği 10 numaralı forma oldu. İtalyan takımına tarihinin ilk İtalya şampiyonluğunu yaşatan Arjantinli efsane, Mavi’lere bir de UEFA Kupası kazandırdı. Napoli taraftarlarının 1990 Dünya Kupası’nda, İtalya’yı mı yoksa Arjantin’i mi destekleyecekleri tartışmalarına varacak boyutlara taşınan Maradona çılgınlığı, efsane futbolcunun kişisel skandallarına boyun eğmedi. Napoli kulübü Maradona’nın 10 numaralı formasını müzeye kaldırdı.
Bir başka forma hikayesi ise İtalya’dan. Milan’ın eski kaptanlarından Cesare Maldini, 12 yıl giydiği kırmızı-siyahlı formayı 1966 yılında arkasında bırakıp 1 sezon Torino’da oynadı ve futbolu bıraktı. İki yıl sonra, 1968’de oğlu Paolo dünyaya geldi. 10 yaşındayken Milan altyapısında futbola başladı ve 24 yılını aynı renkler altında geçirdi. Dünyanın en iyi defans oyuncularından biri olarak tarihe geçten Paolo Maldini, 2009 yılında futbolu bıraktığında, onun adıyla özdeşleşen 3 numaralı forması Milan müzesinde kaldırıldı, Maldini ailesinin babadan oğula geçecek mirası olarak kabul edildi. O formayı yalnızca Maldini ailesinden bir erkek çocuk, bir gün Milan’ın A takımına çıkabilme başarısını gösterirse, forma müzeden alınacak ve futbolun yeni Maldini’si tarafından giyilebilecek.
Hayat bu ya, tüm hikayeler hüzünlü bir ayrılık hikayesi ile bitmez. Kimisinin çok daha acıklıdır kelimeleri.
Marc Vivien Foe, 1994’te Kamerun’dan Fransa’nın Lens takımına transfer oldu. 5 sezon sonunda 1 yıl West Ham, 3 yıl Lyon formaları giydi. Manchester City’de kiralık oynadığı sezonun sonunda, 2003 Konfederasyon Kupası’nda Kamerun forması giyiyordu. Brezilya’yı ve ay-yıldızlı milli takımımızı mağlup etmişlerdi. Yarı finalde Kolombiya maçının 72. dakikasında yere yığıldı. Tüm dünyanın gözleri önünde kısa hayatı sona ermişti. Dünya futbolu en büyük şoklarından birini yaşıyordu. Asıl trajedi ise yıllarca birlikte ya da karşılıklı forma giydiği futbolculardan kurulu olan Fransa soyunma odasında yaşanıyordu. Milli takımımıza karşı yarı final maçına çıkan Thierry Henry 11. Dakikada attığı golden sonra takım arkadaşlarıyla birlikte gökyüzünü işaret ediyor, Foe’ya saygı duruşunda bulunuyorlardı.
Ölümünün ardından, teknik direktör Kevin Keegan, Foe’nun Manchester City’de giydiği 23 numaralı formanın müzeye kaldırıldığı açıkladı. Lens’de terlettiği 17 numaralı forma da müzedeki yerini aldı.
Foe’nun adıyla müzeye konan bir başka forma ise Lyon’da terlettiği 17 numarayı taşıyordu. Ancak 2008 yılında Lyon’a transfer olan bir başka Kamerunlu futbolcu, Jean Makoun’a verilmek üzere çıkartıldı bir daha da müzeye geri dönmedi.
Efsanelerin anıtlaştırdığı formalar ve taşıdıkları formalar için doğru yer müze midir yoksa bir gün sahalara geri dönmeli mi? Devasa futbol dünyası için küçük ama bir takımın renklerine tutkun taraftarlar için büyük bir soru.
Bir adam, bir forma ve bir rakam...
18 Ekim 2012 0:30